Türkiye’nin plastik çöp ithalatı meselesi grubumuzun uzun zamandır üzerinde çalışmalar yürüttüğü bir problemdir. Özellikle yasadışı çöp döküm ve yakım faaliyetleriyle gündeme gelen bu meselenin toplum nezdindeki algısına dair ise herhangi bir çalışma gerçekleştirilmemiştir. Dolayısıyla toplumun çöp ithalatı konusundaki algısının ortaya konulması bu faaliyetlerin karar alıcılar tarafından daha da ciddiyetle ele alınmasına yardımcı olacaktır.
Bu çalışma, GAIA’nın (Global Alliance for Incinerator Alternatives) desteğiyle Mikroplastik Araştırma Grubu tarafından yürütülmüştür. Araştırmanın veri toplama işi Eksen Araştırma tarafından gerçekleştirilmiştir. Türkiye genelinde 25 ilde toplam 1078 kişiyle (%48,6 erkek ve %51.4 kadın) çevre sorunları ve plastik çöp ithalatı konusundaki bilgi/algıları CATI (telefon görüşmesi) yöntemiyle değerlendirmek üzere görüşülmüştür. Katılımcılara ülke gündemini hangi platformlardan takip ettikleri sorulduğunda %61,8’inin sosyal medyadan haber aldığını ve bu kitle içinde en çok %43,9’unun Twitter, %54,2’sinin Instagram kullandığı tespit edilmiştir. Katılımcıların çevresel konulara duyarlılığını anlamak için 0 (hiç duyarlı değil) ile 5 (son derece duyarlı) arasında bir puan vermeleri istenmiş ve katılımcıların %88,2’si duyarlı olduğunu (4) veya son derece duyarlı olduklarını belirtmişlerdir (5). Katılımcılardan çevre sorunlarını önem derecelerine göre sıralamaları istenmiş ve en önemli üç sorun olarak sırasıyla hava kirliliği, iklim değişikliği ve plastik kirliliği yanıtlarını vermişlerdir. Katılımcılara plastik atık ithalatını duyup duymadıkları sorulmuştur ve katılımcıların %45’i duyduğunu belirtmiştir. ‘Türkiye plastik atık ithal etmeli mi?’ sorusu katılımcılara yöneltilmiş ve katılımcıların %61’i “Hayır” cevabını vermiştir. Plastik atık ithalatı konusunda bilgisi olan veya olmayanların Türkiye’nin plastik atık ithal etmesi gerekip gerekmediğine verilen cevaplar incelenmiştir. Buna göre plastik atık ithalatına dair bilgiye sahip olanlar ve olmayanlar sırasıyla %66,5 ve %56,8 oranında plastik atık ithal edilmemesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Katılımcıların %52’si Türkiye’nin atık ithalatını internet ve sosyal medya platformlarından duyduğunu belirtmiştir. Tüm bu sorulara ek olarak, katılımcılara geçen yıl Türkiye’nin AB ülkeleri, İngiltere ve ABD’den yaklaşık 800.000 ton plastik atık ithal etmesi konusunda ne düşündükleri sorulduğunda, katılımcıların %41,6’sı olumsuz görüş bildirmiştir. Sonuç olarak bu çalışma ile Türk halkının atık ithalatı konusundaki farkındalığının yeterli düzeyde olmadığı ancak farkındalığı olanların çoğunluğunun olumsuz görüşlere sahip olduğu anlaşılmıştır.
Detaylı Rapor Bu Linkten İndirilebilir.